Tajemnica Leili – Kooshyar Karimi

Ostatnio stałam się wielką miłośniczką literatury faktu, chyba stało się tak dlatego, że nie jest łatwo znaleźć dobrą powieść. Wielu autorów powiela schematy, nie wnosząc od siebie nic ciekawego. W rezultacie wzrasta u mnie górka książek, które postanowiłam kiedyś przeczytać, ale które w ogóle mnie nie zaintrygowały. Gdy coś mnie nudzi, rezygnuję z dalszej lektury i szukam ciekawszej pozycji. Tak stało się w przypadku powieści Agaty Kołakowskiej pt. Kolejny rozdział. Fabuła mnie nie zaciekawiła. Spojrzałam na szafkę, jakie tytuły mam do swojej dyspozycji i mój wzrok utkwił w książce pt. Tajemnica Leili. Historia Iranki i żydowskiego lekarza pracującego w tym opresyjnym kraju zaintrygowała mnie do tego stopnia, że czytałam ją bez wytchnienia przez całe niedzielne popołudnie. Jaki sekret skrywa tytułowa Leila? Czy Kooshyar Karimi był w stanie jej pomóc?

Leilę poznajemy w momencie, gdy odwiedza gabinet doktora Kooshyara Karimiego. Kobieta pragnie usunąć ciążę, ale jest na to stanowczo zbyt późno. Lekarz odmawia jej wykonania aborcji, ponieważ płód jest zdolny do samodzielnego życia poza organizmem matki. W kolejnych rozdziałach poznajemy zarówno historię Leili, jak i biografię doktora Karimiego. Choć postępek kobiety może stawiać ją w złym świetle, warto dać jej szansę i nie osądzać do momentu poznania całej opowieści.

Tajemnica Leili – historia kobiety pozbawionej praw

Leila jest młodą kobietą, która wraz ze starszą siostrą, Samirą, mieszka z rodzicami i młodszymi braćmi. Ich rodzina nie należy do szczególnie dobrze sytuowanych. Ojciec i bracia pracują na roli, podczas gdy Leila, Samira i matka zajmują się prowadzeniem domu. Młode kobiety mają dość życia w kieracie. O wszystko, w tym zgodę na wyjście z domu do biblioteki, muszą prosić swoją matkę. Ta niechętnie przystaje na ich propozycje, uważa bowiem, że w domu jest wystarczająco dużo pracy. Leila bardzo chciała studiować i pracować zawodowo. Miała ku temu predyspozycje, nawet nauczycielka z liceum dostrzegła w dziewczynie ogromny talent. Niestety, w Iranie kobieta nie może sama decydować o swoim losie. Aby studiować, musi uzyskać zgodę ojca, brata lub męża. Rodzina Leili uznała jej marzenia za fanaberie i nie zaapropobowała dalszej nauki. Kobieta, aby zaspokoić swoją potrzebę dalszego rozwoju, namiętnie czyta książki. Jednak jej zamiłowanie do literatury także jest źle postrzegane przez rodzinę.

Na dodatek Leila nie może wyjść za mąż do czasu, aż jej starsza siostra nie znajdzie męża. Gdyby to ona szybciej stała się żoną, jej siostrę uznano by za „wadliwą” i „niepełnowartościową”. Znalezienie męża dla Samiry stanowi nie lada wyzwanie, ponieważ dziewczyna ma bliznę na policzku. Choć Iranki od rana do wieczora noszą czador i nie pokazują swojej twarzy otoczeniu, wszelkie defekty urody zmniejszają ich szanse na szybkie i szczęśliwe zamążpójście.

Sytuacja kobiet w Iranie

Jedyną rozrywką w życiu Leili jest odwiedzanie biblioteki i sierocińca. Jej matka niechętnie przystaje na jej prośby, ale koniec końców zgadza się na to, aby jej córka miała w życiu jakąś rozrywkę i pomagała potrzebującym. Podczas jednego z samotnych wyjść na miasto przechadza się obok sklepu odzieżowego i wpada w oko jego właścicielowi. Leila czuje, że zakochuje się w tym mężczyźnie, choć tak naprawdę w ogóle go nie zna. Z czasem ucieka się do coraz ciekawszych sztuczek, by uzyskać zgodę matki na wyjście z domu. Leila do perfekcji opanowała kłamstwo i zachowywanie pozorów. Za każdym razem wybiega z domu do biblioteki, szybko wymienia książki, po czym udaje się pod sklep. Czy miłość ściągnie na Leilę kłopoty? Jak potoczą się losy jej starszej siostry?

Kooshyar Karimi – lekarz, który uratował życie wielu kobiet

Równolegle poznajemy historię doktora Karimiego, do którego na samym początku książki zgłasza się Leila. Lekarz wywodzi się z nizin społecznych. Na dodatek jego matka jest Żydówką, a Irańczycy w sposób szczególny nienawidzą ten nacji. Karimi przeszedł trudną drogę od slumsów do absolwenta medycyny. Zdobycie przez niego wykształcenia nie byłoby możliwe bez bohaterskiej postawy jego matki, która poświęciła samą siebie, aby zapewnić swoim dzieciom wszystko to, co najlepsze. Karimi ma żonę, ale nie do końca się z nią dogaduje, trudno bowiem im znaleźć wspólne wartości. Małżonka lekarza uważa, że honorowe zabójstwo kobiet to nic takiego, wszak Iranki znają obowiązujące prawo. To ogromna hipokryzja z jej strony biorąc pod uwagę fakt, że w przeszłości uprawiała seks pozamałżeński i korzystała z aborcji. Kooshyar Karimi bardzo kocha swoją córkę Newshę, dlatego też odczuwa ogromny żal do władz Iranu, że te dyskryminują kobiety.

Karimi został lekarzem ze szlachetnych pobudek, pragnął nieść pomoc innym. Niestety, nie zawsze jest to możliwe. Żołnierze armii irańskiej są ofiarami fali, przez co wielu z nich usiłuje popełnić samobójstwo. Ponadto skąpe racje żywieniowe zmuszają pracowników wojska do zrywania grzybów w lesie, nie wszyscy znają się na tym, przez co często dochodzi do śmiertelnych zatruć pokarmowych. W Iranie, który jest krajem kontrastów – bogaty Teheran i ubogie wsie oraz małe miasteczka, przestępstwem jest darmowe leczenie ubogich i kupowanie im leków. Kooshyar Karimi sporo ryzykuje, niosąc pomoc. Jednak tym, co może ściągnąć na niego karę śmierci, są aborcje. Karimi usuwając ciąże, uratował życie wielu kobiet. Pozamałżeńskie stosunki seksualne są bowiem zagrożone publiczną egzekucją. Duży problem w Iranie stanowią także zabójstwa honorowe, których dopuszczają się krewni kobiet. Warto podkreślić, iż w tym opresyjnym kraju gwałt oznacza dla ofiary napaści seksualnej karę śmierci. Jakże to przerażające dla Europejki, która ma prawo zgłosić na policji przestępstwo i domagać się sprawiedliwej kary dla swojego oprawcy.

Aborcja w służbie życia

Tajemnica Leili to trudna, a zarazem ciekawa lektura. Pokazuje czytelnikowi, że świat nie jest czarno-biały. Decyzje, które w Europie mogą wydawać się barbarzyństwem, dla Iranek stanowią prawdziwe błogosławieństwo. Aborcja, tak bardzo krytykowana w Polsce, w Iranie stanowi nierzadko jedyny ratunek dla zgwałconych kobiet. Usuwając płód i odtwarzając błonę dziewiczą, mogą one uniknąć kary śmierci. Jeśli tego nie zrobią, bracia lub ojciec pozbawią je życia.

Choć Europa nie zawsze wydaje się doskonała, to jej mieszkanki nie muszą przechodzić każdego dnia takiego piekła jak Leila. Każda kobieta na Starym Kontynencie ma prawo studiować, pracować i wyjść za mąż za swojego wybranka. Nieślubne dzieci nie dziwią dziś nikogo, nawet na polskich wsiach są tolerowane. Jakże to odmienna sytuacja do położenia Iranek, które o akceptacji rodziny często mogą jedynie pomarzyć. Tajemnica Leili to książka, która bardzo mnie poruszyła. To trudna historia, na przyjęcie której trzeba się mentalnie przygotować. Opisane w niej wydarzenia wydają się tym bardziej bolesne, że wydarzyły się naprawdę. Nie są jedynie wytworem wyobraźni autora. To smutne, że w XXI wieku wciąż istnieją miejsca na świecie, gdzie kobiety nie mają żadnych praw. Nie wyobrażam sobie, że mogłabym żyć w takim opresyjnym państwie. Na szczęście jestem wolna i mogę podróżować po całej Europie. Nawet jeśli sytuacja w Polsce stanie się trudna, jako obywatelka Unii Europejskiej mogę wyjechać np. do Wielkiej Brytanii. Kobiety w Iranie nie mają takiej możliwości.

karminowe.usta