<h1><font size="6">Nie ma jednej Rosji – Barbara Włodarczyk</font></h1>

Od pewnego czasu fascynuje mnie Rosja, która jest krajem pełnym sprzeczności, a zarazem tak bliskim Polakom. Patrząc na niektóre zdarzenia, trudno nie oprzeć się wrażeniu, że popełniamy te same błędy, kierując się zapalczywością czy źle rozumianym honorem. Jednocześnie mamy w sobie ogromną wrażliwość i wielkie serce. Po książkach Wacława Radziwinowicza, które stanowią zbiór reportaży byłego polskiego korespondenta Gazety Wyborczej w Rosji, mój głód wiedzy nt. naszych wschodnich sąsiadów nie został zaspokojony. Przetrząsnęłam internet i trafiłam na wpis o 10 książkach przybliżających współczesne oblicze Rosji. Spośród zebranych pozycji jedna zainteresowała mnie w sposób szczególny. Nie ma jednej Rosji to książka, w której Barbara Włodarczyk, reporterka TVP, która przez lata robiła materiały o naszych wschodnich sąsiadach, zebrała swoje spostrzeżenia.

Nie ma jednej Rosji – reportaże Barbary Włodarczyk

Czy kojarzycie Barbarę Włodarczyk? Większość z Was zapewne zna jej reportaże, do których TVP wciąż chętnie powraca. Nie każdy jednak wie, że ta blondynka w ciepłym kożuchu, która przez lata przemierzała rosyjskie dworce, aby ukazać życie bezdomnych, narkomanów i dzieci pozbawionych opieki, nazywa się Barbara Włodarczyk. Nie ukrywam, że sama zapomniałam jej personalia, chociaż reportaże zawsze chętnie oglądałam. Zawsze ciągnęło mnie w kierunku materiałów ukazujących rosyjskie realia. Wciąż mam w pamięci obraz dzieci, które raz w miesiącu odwiedzały międzynarodową organizację pozarządową, aby zafarbować włosy. W ten sposób walczono z wszawicą i pchłami. Był to niezwykle poruszający kadr z jednego z reportaży Barbary Włodarczyk. Nie ma jednej Rosji to książka, w której zebrano wybrane materiały w formie pisemnej i zadiustowano je czarno-białymi zdjęciami.

Nie ma jednej Rosji to książka, w której Barbara Włodarczyk bardziej skupia się na ukazaniu kwestii społecznych – problemu bezdomności, nacjonalizmu, rozprzestrzeniania się wirusa HIV, sekty założonej przez czcicielkę Władimira Putina. Barbara Włodarczyk koncentruje się na sprawach zwykłych ludzi, celowo pomijając wielką politykę. Z kolei Wacław Radziwinowicz w swoich reportażach i felietonach często nawiązywał do wydarzeń i nastrojów na Kremlu. Oba punkty widzenia są cenne, ale historie zebrane przez Barbarę Włodarczyk bardziej chwytają za serce. Mnie w sposób szczególny poruszył Wania, któremu przyszło żyć na ulicy bez perspektyw na lepsze jutro. Chłopiec nie pił, ale od 6. roku życia palił papierosy. Dla takich dzieci jak on – bezdomnych, nie ma praktycznie dobrego rozwiązania. Domy dziecka to straszne miejsca. Z kolei rodzic bez meldunku nie ma co liczyć na pomoc socjalną, dla państwa w ogóle nie istnieje. Pomoc przychodzi od organizacji pozarządowych i ludzi dobrej woli. Rosjanie nie są złym ani bezdusznym narodem. Chętnie dają jałmużnę, przy czym nie są w stanie pomóc wszystkim, tym bardziej, że w Moskwie problem bezdomności stanowi istną plagę. Wprawdzie od czasu reportażu Barbary Włodarczyk sytuacja znacznie się poprawiła, niemniej problem nie został całkowicie rozwiązany. W tym miejscu muszę dodać od siebie, że od pewnego czasu w Rosji niezwykle istotną rolę odgrywają gwiazdy estrady. Piosenkarze, w tym znani fanom Eurowizji – Dima Bilan i Sergey Lazarev, poruszają tematy ważne społecznie i wspierają organizacje pomagające dzieciom z zespołem Downa czy chorym sercem. Zwycięzca Eurowizji z 2008 roku, Dima Bilan, podczas wręczania nagród muzycznych telewizji Muz TV wszedł na scenę z dziewczynką chorą na zespół Downa i to jej zadedykował swój przebój „Ne molchi”, czyli „Nie milcz”. Z kolei zdobywca 3. miejsca tegorocznej Eurowizji i pierwszego w televotingu – Sergey Lazarev prosi swoich fanów, żeby zamiast wręczać mu prezenty, przelewali pieniądze na konto organizacji leczącej choroby serca u dzieci. Dzisiaj, kiedy Putin zaciekle zwalcza zagraniczną pomoc, a kraj ze względu na niską cenę baryłki ropy traci rezerwy finansowe, sytuacja ludzi chorych i ubogich z pewnością ulegnie pogorszeniu. Podejrzewam, że tak źle, jak w czasach kręcenia reportażu przez Barbarę Włodarczyk już nie będzie, niemniej nastąpi zapaść.

Tytuł Nie ma jednej Rosji jest jak najbardziej adekwatny i przystający do rzeczywistości. Z jednej strony poznajemy bezdomnych, którzy są skazani na życie w skrajnej biedzie i pogardę przechodniów oraz nacjonalistów. Z drugiej mamy projektantkę luksusowych ubrań dla zamożnych Rosjanek. W jej sklepie zwykła bluzka kosztuje majątek, ale to i tak mniej, niż życzą sobie światowi projektanci zatrudnieni w domach mody Dior, Yves Saint Laurent i Burberry. Przepych napotykający na swej drodze skrajną biedę. Nacjonaliści nienawidzący wszystkiego co inne i obce, którzy czczą Hitlera – mordercę swoich przodków zostali przez Barbarę Włodarczyk przeciwstawieni takim ludziom jak Galina. Kobieta jest wicedyrektorką cmentarza w Katyniu i stara się przekazać prawdę o śmierci polskich oficerów.

Nie ma jednej Rosji tak samo jak nie ma jednej Polski, Niemiec czy Hiszpanii. Każde państwo ma swoje czarne karty historii i problemy, z którymi sobie nie radzi. Pod każdą szerokością geograficzną można znaleźć nacjonalistów, antysemitów czy rasistów. Najważniejsze to unikać stereotypów i nie oceniać całego narodu przez pryzmat jego przywódców o zapędach autorytarnych.

karminowe.usta